17-Hidroksiprogesteron (17-OHP) Nedir?
17-Hidroksiprogesteron, böbreküstü bezleri ve yumurtalıklarda üretilen bir steroid hormondur. Kortizol ve androjen hormonlarının (erkeklik hormonları) üretiminde önemli bir ara maddedir. Özellikle "Konjenital Adrenal Hiperplazi" (KAH) adı verilen doğuştan gelen bir hastalığın tanısında ve takibinde ölçülür.
17-Hidroksiprogesteron Testi Neden Yapılır?
Bu test genellikle aşağıdaki durumlar için istenir: - Yenidoğan taramasında Konjenital Adrenal Hiperplazi (KAH) şüphesi
- Erkek çocuklarda erken ergenlik belirtileri
- Kadınlarda aşırı tüylenme (hirsutizm), adet düzensizlikleri veya kısırlık şüphesi
- Böbreküstü bezi veya yumurtalık tümörlerinin değerlendirilmesi
Normal 17-Hidroksiprogesteron Değerleri Ne Olmalıdır?
17-OHP değerleri yaşa, cinsiyete, testin yapıldığı laboratuvara ve kullanılan ölçüm birimine göre değişiklik gösterebilir. Aşağıdaki değerler genel bir rehber niteliğindedir ve kesin tanı için mutlaka bir doktor tarafından yorumlanmalıdır. Yaygın birim ng/mL'dir.
- Erkek ve Kız Yenidoğanlar (Term Bebekler): Doğumdan sonraki ilk 24-48 saat içinde yüksek olabilir, ardından hızla düşer. Genellikle 3. günden itibaren 4-5 ng/mL'nin altına inmesi beklenir. Yenidoğan tarama testleri için kesin bir eşik değer kullanılır.
- Prematüre Bebekler: Değerler genellikle daha yüksektir ve gebelik haftasına göre değişir. Doktor bu durumu göz önünde bulundurarak değerlendirme yapar.
- Çocuklar (Prepubertal): Genellikle 1.0 ng/mL'nin altındadır.
- Erkekler (Erişkin): 0.6 - 3.0 ng/mL arası normal kabul edilir.
- Kadınlar (Erişkin):
Kadınlarda değerler, adet döngüsünün hangi evresinde olunduğuna bağlı olarak değişir. - Foliküler Faz (Adetin ilk yarısı): 0.2 - 1.0 ng/mL
- Luteal Faz (Adetin ikinci yarısı): 0.5 - 2.5 ng/mL
- Ovülasyon (Yumurtlama) Dönemi: Hafif bir yükselme görülebilir.
- Menopoz: 0.1 - 0.8 ng/mL
- Gebelik: Gebelikte plasenta tarafından da üretildiği için değerler ilerleyen haftalarla birlikte belirgin şekilde artar. Üçüncü trimesterde (gebeliğin son 3 ayı) 10-15 ng/mL'ye kadar yüksek değerler normal kabul edilebilir.
Değerlerin Yüksek Çıkması Ne Anlama Gelir?
17-OHP değerinin normalin üzerinde olması, en yaygın olarak 21-hidroksilaz enzim eksikliğine bağlı "Konjenital Adrenal Hiperplazi"yi düşündürür. Diğer nedenler şunlar olabilir: - Böbreküstü bezi tümörleri
- Yumurtalık (over) tümörleri
- Stres
- Bazı ilaçlar
Önemli Uyarılar
- Burada verilen değerler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır.
- Test sonucunuzu mutlaka sizi takip eden doktorunuz (Endokrinolog, Çocuk Endokrinoloji Uzmanı vb.) değerlendirmelidir.
- Doktorunuz, sonucunuzu sizin yaşınızı, cinsiyetinizi, klinik bulgularınızı ve diğer test sonuçlarınızı göz önüne alarak yorumlayacaktır.
- Farklı laboratuvarlar farklı referans aralıkları kullanabilir. Sonuç kağıdınızın üzerinde o laboratuvarın normal değer aralığı yazmaktadır.
|
