Progesteron hormonu, her ay düzenli olarak rahmi gebelik için hazırlayan bir kadınlık hormonudur. Östrojen hormonu ile birlikte çalışır. Progesteron, kadınlarda ön hipofizden salgılanan lutein hormonunun denetimi altındaki yumurtalıklar tarafından üretilir. İnsanlarda ve hayvanlarda adet döngüsü, embriyogenez ve hamilelikte önemli bir yere sahiptir. Hayatımızı ve vücudumuzu yöneten hormonlar aslında çok önemlidir. Cinsiyet ve steroid hormonu olan progesteron hormonu, erkeklerde de üretilir fakat kadınlara göre çok az miktarda bulunur. Progesteron erkeklerde sperm gelişimini sağlar. Hamilelik gerçekleşmişse hamileliğin sürdürülmesini sağlar. Plasenta ve böbrek üstü bezinden salgılanır ve kanda genellikle proteinlere bağlı bir biçimde taşınan progesteron, aynı zamanda oluşacak gebelik için dölyatağının hazırlanmasını başlatır.

Göğüsleri süt üretimine hazırlayan ve kanın pıhtılaşma oranını sabitleyen progesteron hormonu değerleri kadınlarda; yumurtlama öncesi, menopoz sonrası, hamilelik önce ve sonrası değişiklik gösterebilir. Fakat erkeklerde normal olan değeri 1 ng/ml'den daha azdır. Kadınlarda progesteron yüksekliği, genellikle gebelik ya da yumurtlama anlamına gelmektedir. Tek başına ciddi bir sağlık problemine neden olmayan progesteron yüksekliği çok nadiren bir hastalık belirtisi olabilir.

Daha çok gebelik dönemlerinde görülen progesteron hormonu yüksekliği; ikiz veya ikiden fazla bebeğe hamile kalınması ve toplumda üzüm gebeliği diye bilinen mol gebelik yaşanması durumunda normalden fazla yükselebilir. Doğum kontrol hapları ya da hormonal tedaviler için kullanılan ilaçlar, böbrek üstü bezlerinde görülen hastalıklar, meme ve yumurtalık kanserleri de yine progesteron seviyesiyle oynayan nedenler arasında yer almaktadır. Aynı zamanda hipofiz bezleri, yumurtlamanın olmadığı düzensiz adetler ve Turner sendromu da progesteron hormonu yükselmesine sebep olan durumlar arasındadır.

Genellikle alınan kan örneği ile ölçümü yapılan progesteron hormonu seviyesi, bazen 24 saat toplanan idrar örnekleriyle de yapılabilmektedir. Testin yapılması; kısırlık nedenini belirleme, düşük ihtimalinin değerlendirilmesi, dış gebelik olup olmadığı, kadınlarda anormal kanamaların sebepleri ve yumurtlamanın ne vakit olduğunun belirlenmesinde önemli rol oynar.

Progesteron yüksekliği belirtileri arasında şunlar yer alabilir:

Progesteron yüksekliği tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Eğer yüksekliğin nedeni gebelik ise herhangi bir tedaviye genellikle gerek yoktur. Ancak, hormon dengesizliklerinden kaynaklanan durumlarda doktorunuz hormon tedavisi veya diğer uygun tedavi yöntemlerini önerebilir.

Progesteron hormonu yüksekliği, genellikle doğal ve geçici bir durumdur. Ancak, eğer progesteron seviyenizin yüksek olduğunu düşünüyorsanız veya belirtiler yaşıyorsanız, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir. Doğru tanı ve tedavi, sağlığınızı koruma ve geliştirme yolunda önemli bir adımdır.