Progesteron testi, kanda bulunan progesteron hormonu seviyesinin ölçülmesi amacıyla yapılır. Progesteron, kadınların vücudunu gebeliğe hazırlayan önemli bir hormondur. Gebeliğin başlangıcından itibaren, doğuma kadar sürekli olarak salgılanır. Her adet döngüsünde salgılanmaya başlar; gebelik oluşmadığında hormon seviyesi düşer ve adet kanaması başlar. Progesteron, erkeklerde de sperm gelişimini sağlayacak miktarda üretilir, ancak kadınlardan daha az miktarda salgılanır.

Progesteron, yumurtlamadan sonra yumurtalıklarda corpus luteum adı verilen bölümde salgılanmaya başlar. Vücutta böbrek üstü bezlerinden salgılanan progesteronla birlikte rahim içi dokusunu embriyonun yerleşmesine uygun hale getirir. Döllenme olmadığı takdirde corpus luteum bozulur, progesteron üretimi azalır ve adet kanaması başlar. Eğer yumurta döllenmişse rahme yerleşir ve progesteron üretimi yumurtalıklardan plasentaya geçer. Bu durum doğuma kadar devam eder. Erkeklerde ise progesteron böbrek üstü bezlerinden salgılanır.

Progesteron testi genellikle kan örneği alınarak yapılır. Bazı durumlarda 24 saat süreyle toplanan idrar örneğiyle de progesteron testi yapılabilir. Progesteron testinin yapılma nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır:

Progesteron testi sayesinde kadınlarda yumurtlamanın olup olmadığı kolaylıkla tespit edilebilir. Bu durum adet döngüsünde 21 ve 23. günler arasında progesteron testi ile belirlenebilir.

Yapılan test sonuçları, hangi laboratuvarda, hangi yöntemle ve cihazla yapıldığına göre değişkenlik gösterebilir. Kadınlarda adet dönemine göre değerlerde farklılıklar olabilir.

Kadınlarda normal progesteron değerleri:

Erkeklerde ise progesteron seviyesi 1 ng/ml altındadır.

Kadınlarda elde edilen yüksek değerler, yumurtalık kanserini, gebeliği, böbrek üstü bezlerinin aşırı progesteron üretimi yaptığını ifade edebilir. Düşük değerler ise yumurtlamadaki sorunları, olası düşükleri ve dış gebeliği işaret edebilir.

Progesteron testi sonuçlarını; östrojen, progesteron, testosteron hormonları kullanımı, ampisilin ve klomifen gibi ilaçların kullanımı, doğum kontrol hapı kullanımı, testten bir hafta önce radyoaktif maddeyle yapılan film çekimleri gibi faktörler etkileyebilir. Bu nedenle test sonuçları, bu faktörler dikkate alınarak doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Progesteron testi öncesinde sonuçları etkileyebilecek ilaçlar doktor tarafından denetlenmelidir. Hormon içeren ilaçlar en az 4 hafta öncesinden kesilmelidir. Testten bir hafta önce radyoaktif maddeyle yapılan tarama testleri ertelenmelidir. Bu tedbirler alındığında progesteron testi sonuçları daha güvenilir olacaktır.