Progesteron, çeşitli fonksiyonları düzenleyip uyaran vücudumuzdaki hormonlardan birisidir. Gebeliğin olmasında büyük rol oynar. Progresteron hormonu yumurtalıklarda, böbrek üstü bezlerinde ve plasentada üretilir. Bu adet döngüsünü düzenler ve gebelik için kadın vücudunu hazırlamaya yardımcı olur. Aynı zamanda cinsel istek dürtüsünü veren bir hormondur.
Üreme yıllarında kadının beynindeki hipofiz bezi, folikül uyarıcı hormon olan FSH ve luteinizan hormonu olan LH üretir. Rahim astarı kalınlaşarak vücut östrojen ve progesteron hormonları üretmeye başlar.
Kadınlarda Progesteronun Önemli Rolü
Progesteronun en işlevlerinden biri, endometrium alıpimplante olmuş döllenmiş yumurtayı beslemektir. Progesteron adet döngüsünün ikinci yarısında özel proteinlerin salgılanmasına da yardımcı olur. Eğer implantasyon oluşmamışsa progesteron seviyesinin düşük olduğunun belirtisidir.
Bir gebelik oluşmuşsa, progesteron plasentada üretilir ve seviyeleri gebelik boyunca yüksek oranda kalır. Yüksek östrojen ve progesteron hormon seviyelerinin kombinasyonu, gebelik sırasında daha fazla ovulasyonu bastırır. Progesteron aynı zamanda hamilelik sırasında meme dokusundaki süt üreten bezlerin büyümesini teşvik eder.
Yüksek progesteron seviyeleri göğüslerde şişkinlik hissi veren bir ruh haline dönüştürerek vücutta hassasiyet yaratır. Bu dönemi atlatıldığı zaman düşük progesteron seviyeleriyle yumurtlama oranı azaldığı söylenebilir.
Progesteron Hormon Tedavileri
Progesteron hormonu rahmin faaliyetlerini etkileyen bir hormon çeşidini ifade eder. Progestojen ise 1950'li yıllardan bu yana var olmuş progesteron hormon tedavisi için sentetik versiyonlarını yani ilaçları ifade etmektedir. Yabani patatesten türetilmiş olan doğal progesteron mikronize edilmiş kapsüller geliştirilmiştir.
Menopoz hastalığı tedavisi ve kontraseptif östrojen dahilinde progesteron hormon tedavisi için ilaçlar, bir Uzman tarafından verilir ve ayrıca doğum kontrolü ve anormal uterin kanaması gözlemlendiğinde progesteron içeren ilaçlar Uzman doktor tarafından kullandırılır. Progesteron tedavisinde kullanılan ilaçlar, östrojen hormonunun etkilerini kontrol altına almak için kullanıldığı da görülmüştür.
Doğum kontrol hapları progesteron hormon maddeleri içeren haplardır. Bu haplar yumurtlamayı ve yumurtlama esnasında döllenmiş yumurtanın daha az açık olmasını engeller. Bu haplar tipik olarak belirtilen sırada alınması gerekir. Adet döneminin ikinci evresinde progesteron içeren bu hapların alınması durdurularak âdet kanaması sağlanır.
Minipill olarak adlandırılan doğum kontrol hapları, sadece progesteron içerirler, östrojen hormon maddeleri içermezler. Bu haplar progesteron içerdiğinden dolayı rahim girişini engelleyerek ovulasyon durumunu bastırır. Sperm kalın mukustan geçemez. İnce endometrial astar faha az açık hale gelmesi sayesinde döllenmiş yumurtayı engeller.
Adet döngüsü bakımı (Sikrül bakım) progesteron içeren ilaçlar ın fonksiyonunu önemsemek ve doğru şekilde kullanmak önemlidir. Çünkü progesteron hormonu olmaksızın östrojen endometrial kanser riskini arttırır ve bu da çocuk yapmak konusunda negatif seyir izlemiş olur. Progesteron ne olursa olsun çocuk yapmak için gerekli bir hormondur. Aşırı kilolu veya aşırı zayıf olmak veya vücutta anormal hormon bozuklukları varsa, kan testiyle öğrenilebilen progesteron hormon seviyenizin normale dönüşmesi için doktorunuz progesteron maddesi içeren doğum kontrol hapı verebilir.
Eğer adet period döngünüz aksadıysa sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları yani minipill almayı tercih etmelisiniz. Östrojen hormonu denetlemek için arada bir progesteron içerikli ilaçların alınması gerekebilir.
Bayanların yaşlılık evresinde, altı yıl veya daha fazla sürecek son adet döneminden bir yıl sonra erken menopoz dönemine girdiği zaman, hormon düzeylerindeki dengesizlik, düzensiz yumurtlama ve âdet kanamalarının yanı sıra rahatsız edici belirtilere neden olan aşırı sıcak basmalarına neden olur. Bazı kadınlar progesteron maddesi az miktarda içeren doğum kontrol hapları sayesinde düzenli âdet kanamaları sağlayabilir ve menopozu geciktirmeye yardımcı olabilmektedir.
Menopoz sonrasında menopoz öncesi uygulamalarda yaptığımız gibi östrojen ve progesteron hormon miktarının yalnızca bir kısmı üretilmiş olacaktır.
Menopoz hormon tedavisi olarak bilinen östrojen ve progesteron hormon tedavisi görülmediğinde aynı zamanda kemik erimesi riski de hızlanacaktır. Bu sebeple de progesteron ve östrojen hormon tedavisi çok önem arz etmektedir. Ayrıca bahsi geçen hormon tedavisi rahim içi astarını korumak için önemlidir. Progesteron optimal seviyedeki hormon değerleri kanser riskini azaltmaktadır. Her zaman için bayanların progesteron hormon seviyelerini ölçülmekte ve bir uzmanın gerekli gördüğü takdirde ilaçla takviye almalıdır. Bu şekilde birçok rahim içi rahatsızlıklardan korunabilmektedir.
Eğer Uzman tarafından gerekli tetkikleriniz ve önerilen tıbbi tedaviler yapıldıysa, en kısa sürede kalıcı tedavi hedeflerine ulaşmak için her altı ayda bir de olsa tedavinizin yöntem ve şekli bir profesyonel Uzman tarafından değerlendirilmelidir.
Erkeklerde progesteron hormon değeri 0.1-1 ng/ml'dir.
Bayanlarda progesteron hormon değeri: Faliküler olarak değer: 0.2-1.4 ng/ml normal değerlerindedir. Luteal normal değerlerinde: 4-25 ng/ml'dir. Bayanların menopoz dönemlerinde 0.1-1 ng/ml normal değerlerinde olmaktadır.
Progesteron hormon tedavisi ilaçları bazen meme kanseri ve kalp rahatsızlığı riskini arttırmaktadır. Bazı durumlarda çok düşük dozda progesteron içeren ilaçlar önerilir. Progesteron değerlerinize göre ilaç belirlenmesi tamamen doktorunuza kalmıştır.
